باب: كسب
البغي
والإماء.
20. ZİNAKAR KADIN VE CARİYELERİN KAZANCI
وكره
إبراهيم أجر
النائحة
والمغنية.---وقول
الله تعالى:
{ولا تكرهوا
فتياتكم على
البغاء إن
أردن تحصنا
لتبتغوا عرض
الحياة الدنيا
ومن يكرههن
فإن الله من
بعد إكراههن
غفور رحيم}
/النور: 33/.
فتياتكم: إماؤكم.
İbrahim (en-Nehaı) ağıtçı ve şarkıcıların aldığı ücretleri hoş
karşılamamıştır. "Dünya hayatının
geçici menfaatlerini elde edeceksiniz diye, namuslu kalmak isteyen cariyelerinizi
fuhşa (zinaya) zorlamayın. Kim onları zor altında bırakırsa, bilinmelidir ki
zorlanmalarından sonra Allah (onlar için) çok bağışlayıcı ve merhametlidir.
" [Nur, 33] Mücahid, feteyat
kelimesinin cariye demek olduğunu söyledi(ği için tercüme böyle yapıldı.)
حدثنا
قتيبة بن
سعيد، عن
مالك، عن ابن
شهاب، عن أبي
بكر ابن عبد
الرحمن بن
الحارث بن
هشام، عن أبي
مسعود
الأنصاري رضي
الله عنه:
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم نهى عن
ثمن الكلب،
ومهر البغي،
وحلوان
الكاهن.
[-2282-] Ebu Mes'ud r.a. şöyle demiştir: Resulullah Sallallahu Aleyhi ve
Sellem köpek bedelini, zina parasını ve kahine verilen ücreti yasakladı.
حدثنا
مسلم بن
إبراهيم:
حدثنا شعبة،
عن محمد بن
جحادة، عن أبي
حازم، عن أبي
هريرة رضي
الله عنه قال: نهى
النبي صلى
الله عليه
وسلم عن كسب
الإماء.
[-2283-] Ebu Hureyre r.a. şöyle demiştir: Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem
cariyelerin kazancını yasaklamıştır.
Tekrar: 5348
AÇIKLAMA: Zina ile cariye
arasında, "eksik girişimlilik" ilişkisi vardır. Zinayı, cariye
işleyebileceği gibi, hür bir kadın da yapabilir. Ayette geçen "bağy"
ifadesi, "zina" anlamında kullanılmıştır.
İbn Ebu Hatim, Ali İbn Ebu Talha yoluyla İbn Abbas'ın şöyle
dediğini rivayet etmiştir: "Cariyelerinizi bağye zorlamayın" ifadesi,
"zinaya zorlamayın" anlamındadır. Mücahid de aynı şekilde tefsir
etmiş ve şu ilave bilgileri vermiştir:
Abdullah İbn Übeyy cariyesine zina etmesini emretmişti. O da
zina etti ve" bir elbise getirdi. Abdullah ona, "Dön, bir tane daha
almak üzere yine zina et" dedi. Cariye, "Allah'a yemin olsun ki geri
dönmeyeceğim" dedi. Bunun üzerine yukarıdaki ayet nazil oldu. Bu hadisi,
Müslim, Ebu Süfyan yoluyla Cabir'den ."merfu" olarak nakletmiştir
باب: عسب
الفحل.
21. HAYVANI ÇEKTİRME (ÇİFLEŞTİRME) İŞLEMİ
حدثنا
مسدد: حدثنا
عبد الوارث
وإسماعيل بن
إبراهيم، عن
علي ابن
الحكم، عن
نافع، عن ابن
عمر رضي الله
عنهما قال: نهى
النبي صلى
الله عليه
وسلم عن عسب
الفحل.
[-2284-] Nafi' r.a.'in naklettiğine göre İbn Ömer r.a.şöyle demiştir: Resulullah
Sallallahu Aleyhi ve Sellem, hayvanı çektirme karşılığında ücret almayı
yasaklamıştır.
AÇIKLAMA: Ücretin ne karşılığında alındığı konusunda
görüş ayrılığı bulunmaktadır: Bir görüşe göre, erkek hayvanın men i (sperm)
bedelidir. Bir görüşe göre ise, cinsel ilişki ücretidir. Buhari bu son görüşü
benimsemiştir.
Her halükarda, bunu satmak veya kiraya vermek haramdır. Çünkü
bu, mütekavvim (hukuken geçerli) bir mal değildir, bilinir özellikte olmadığı
gibi, teslim de edilemez.
Şafiilerde ve Hanbelilerde bir görüşe göre, süre belirleyerek
kiraya vermek caizdir. Hasan, İbn Sırın, bir rivayete göre Malik bu görüştedir.
Ebherı ve diğer bazı alimler bu görüşü desteklemiştir. Söz konusu alimler,
yasaklamanın, sürenin belirsiz olması durumuyla ilgili olduğu görüşündedir.
Ancak süre belirlenerek yapılan kiralamada, tıpkı hurma aşılama işleminde
olduğu gibi, hiçbir sakınca yoktur.
Benzeyen ile kendisine benzetilen arasında fark bolunduğu için bu
görüş eleştiriimiştir. Çünkü burada akdin konusu, erkek hayvanın menisidir.
Hayvan sahibinin, bunu teslim etmeye gücü yetmez. Oysa hurma aşılama (dölleme)
işlemi böyle değildir. Diğer yandan bu konudaki satın alma ve kiralamanın yasak
olma sebebi, garar (belirsizlik) bulunmasıdır. Damızlık hayvanın ariyet olarak
(ücresiz kullanım hakkı) alınmasının caiz olacağında hiçbir görüş ayrılığı
yoktur. Ariyet olarak alan kimse, şart koşulmadan, hayvanını ariyet olarak
verene hediye verirse caizdir.
Tirmizl'nin nakletliğine göre Enes r.a. şöyle anlatır: "Kiiab
kabilesinden bir kimse Hz. Nebi'e Sallallahu Aleyhi ve Sellem, dişi hayvanı
boğaya çektirme ücretini sordu. Resulullah Sallallahu Aleyhi ve Sellem da bunu
yasakladı. Daha sonra adam, "Ey Allah'ın Resulül Biz boğayı getiriyoruz.
Sonra da (sahibine) ikramda bulunuyoruz" dedi. Bunun üzerine Hz. Nebi
Sallallahu Aleyhi ve Sellem ikramda bulunmaya ruhsat verdi."
-3- 22 - باب:
إذا استأجر
أرضا فمات
أحدهما.
22. BİR ARAZİ KİRALANDIKTAN SONRA TARAFLARDAN BİRİNİN ÖLMESİ
HALİ
وقال ابن
سيرين: ليس
لأهله أن
يخرجوه إلى
تمام الأجل.---وقال
الحكم والحسن
وإياس بن
معاوية: تمضى
الإجارة إلى
أجلها.---وقال
ابن عمر: أعطى
النبي صلى
الله عليه
وسلم خيبر
بالشطر، فكان
ذلك على عهد
النبي صلى
الله عليه
وسلم وأبي
بكر، وصدرا من
خلافة عمر،
ولم يذكر أن
أبا بكر وعمر
جددا الإجارة
بعد ما قبض
النبي صلى
الله عليه
وسلم.
İbn Sirin şöyle demiştir: (Malını kiraya veren kişi öldüğü
zaman) mirasçıların, kira süresi doluncaya kadar kiracıyı çıkarma hakkı yoktur.
Hakem, Hasan, İyas İbn Muaviye, "kira akdi, süre dolana kadar
geçerlidir" demiştir. İbn Ömer
r.a. şöyle demiştir: Nebi Sallallahu Aleyhi ve Sellem Hayber arazisini,
gelirinin yarısı karşılığında (kiraya) vermişti. Bu durum, Resulullah Sallallahu
Aleyhi ve Sellem döneminde sürdüğü gibi, Ebu Bekir'in halifeliğinin tamamı ve
Ömer'in halifeliğinin ilk dönemlerine kadar sürmüştür. Nebi Sallallahu Aleyhi
ve Sellem vefat ettikten sonra, Ebu Bekir ve Ömer'in, kira sözleşmesini
yenilediğine dair herhangi bir rivayet bulunmamaktadır.
حدثنا
موسى بن
إسماعيل:
حدثنا جويرية
بن أسماء، عن
نافع، عن عبد
الله رضي الله
عنه قال: أعطى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم خيبر
لليهود: أن
يعملوها
ويزرعوها،
ولهم شطر ما
يخرج منها.
وأن عمر حدثه:
أن المزارع
كانت تكرى على
شيء، سماه
نافع لا
أحفظه.
[-2285-] Abdullah İbn Ömer r.a. şöyle demiştir: Nebi Sallallahu Aleyhi ve
Sellem, Hayber arazisini, ekip dikmeleri için, çıkacak mahsulün yarısı
karşılığında onlara (kiraya) vermiştir Nafi' kira miktarını söylemişti, fakat
ben aklımda tutamadım
Tekrar. 2328. 2329, 2331, 2338, 2499, 2720, 3152, 4248.
وأن
رافع بن خديج
حدث: أن النبي
صلى الله عليه
وسلم نهى عن
كراء المزارع.
وقال عبيد
الله، عن
نافع، عن ابن
عمر: حتى
أجلاهم عمر.
[-2286-] Rafi' İbn Hadic r.a. şöyle anlatır: Nebi Sallallahu Aleyhi ve
Sellem çiftçinin verdiği kirayı yasaklamıştır.
Ubeydullah, Nafi' yoluyla, İbn Ömer r.a.'in "Ta ki Ömer r.a. onları oradan sürünceye
kadar" dediğini nakletmiştir.
Tekrar. 2270. 2332. 2344, 2722
AÇIKLAMA: Kira sözleşmesi yapıldıktan sonra taraflardan
biri ölürse, akit fesholur mu?
Alimlerin çoğunluğu, akdin fesholmayacağı görüşündedir
KİTABUL İCARE BİTTİ.
KİTABUL HAVALE BİR SONRAKİ SAYFADA.